Trung tâm công nghệ sinh học Thành Phố Hồ Chí Minh

Trong khuôn khổ Tuần Văn hóa - Du lịch lần thứ V và Liên hoan cồng chiêng, xoang các dân tộc thiểu số tỉnh Kon Tum lần thứ II, năm 2024 và Tổ chức các hoạt động hưởng ứng Tuần Văn hóa - Du lịch lần thứ V tại huyện Tu Mơ Rông, ngày 10/12/2024, tại thôn tái định cư Tu Thó xã Tê Xăng huyện Tu Mơ Rông, Trung tâm Công nghệ Sinh học Thành phố Hồ Chí Minh và UNND huyện Tu Mơ Rông tỉnh Kon Tum đã tổ chức Hội thảo Khoa học “ Xây dựng bảo vệ, phát triển thương hiệu sâm Việt nam – sâm Ngọc Linh nhìn từ góc độ lịch sử, khoa học và thực tiễn”. Tham gia buổi Hội thảo có ông Nguyễn Hữu Tháp Phó Chủ tịch UNND tỉnh Kon Tum, ông Võ Trung Mạnh Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông, ông Phạm Xuân Quang Phó Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông. Về phía lãnh đạo Trung tâm Công nghệ Sinh học TP. HCM có bà Hà Thị Loan – Phó Giám đốc Trung tâm.
. Phát biểu khai mạc ông Võ Trung Mạnh - Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông: Sâm Ngọc Linh là dược liệu quý của Việt Nam và thế giới được phân bố tại Kon Tum và Quảng Nam. Tu Mơ Rông hiện đã phát triển được hơn 2.800 ha sâm Ngọc Linh, lớn nhất nước. Trong 5 năm qua, cây sâm Ngọc Linh đã góp phần xóa gần 2.000 hộ nghèo; giúp hàng trăm hộ làm giàu, cá biệt có hộ thu nhập hàng chục tỷ đồng mỗi năm
. Tiếp theo là phát biểu chỉ đạo của ông Nguyễn Hữu Tháp, Phó Chủ tịch UBND tỉnh về  bảo vệ thương hiệu sâm Ngọc Linh và phát triển trở thành hàng hóa phục vụ quốc kế dân sinh, đưa sâm Ngọc Linh vươn ra thế giới, trong thời gian qua, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Kon Tum đã có nhiều nghị quyết, chương trình, kế hoạch để hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp tham gia trồng, phát triển và chế biến sâm Ngọc Linh. Để phát triển vùng trồng, tỉnh Kon Tum phê duyệt Quy hoạch phát triển sâm Ngọc Linh tỉnh Kon Tum giai đoạn 2012 - 2020, tầm nhìn đến năm 2025 với tổng diện tích quy hoạch phát triển sâm Ngọc Linh là 31.742 ha.

Thông qua Hội thảo, tỉnh Kon Tum kỳ vọng, các nhà khoa học các chuyên gia, Sở ngành đặc biệt là các doanh nghiệp, các hộ gia đình trồng Sâm Ngọc Linh sẽ nâng cao tiêu chuẩn kiểm soát chất lượng của sâm Ngọc Linh và có phương pháp phân biệt sâm Ngọc Linh với các loại sâm khác, phát triển cây sâm quý, gắn việc phát triển sâm với việc phát triển du lịch để sâm Ngọc Linh từng bước vươn tầm ra thế giới.
.
Tại buổi Hội thảo có 03 báo cáo tham luận:
Báo cáo 1: Sâm Việt Nam, Sâm Ngọc Linh Lịch sử, khoa học và thực tiễn do GS. TS Trần Công Luận – Hiệu trưởng Trường Đại học Tây Đô, Nguyên Giám đốc Trung tâm Sâm và dược liệu TP.HCM trình bày. GS.TS Trần Công Luận đã trình bày những nghiên cứu Sâm Ngọc Linh từ 1976 cho đến nay. Báo cáo đã cập nhật số lượng hợp chất thứ cấp đã được nhận diện trong sâm Việt Nam là 108, bao gồm 86 sapogenin và saponin.
Báo cáo 2: “Xây dựng và phát triển thương hiệu sản phẩm quốc gia sâm Việt Nam - sâm Ngọc Linh. Cái nhìn từ góc độ lịch sử, khoa học và thực tế” do GS.TS. Nguyễn Minh Đức, Khoa Dược, Trường Đại học Tôn Đức Thắng trình bày. GS.TS. Nguyễn Minh Đức cho rằng việc làm cấp bách chống tình trạng nhầm lẫn, giả mạo, gây ảnh hưởng đến hình ảnh và uy tín của các cây sâm quý. Chính quyền địa phương cần tăng cường, hoàn chỉnh chuỗi quản lý chất lượng các cây sâm từ giống cây, chỉ dẫn địa lý, mã số vùng trồng đến sản phẩm cuối cùng để đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho người tiêu dùng.
Báo cáo 3: Kiểm nghiệm phân biệt Sâm Ngọc Linh và Sâm Lai Châu bằng phương pháp sắc ký; so sánh với phương pháp phân tích DNA. Do PGS. TS. Nguyễn Trường Huy, Trưởng Khoa Dược – Trường Đại học Tôn Đức Thắng trình bày. PGS. TS. Nguyễn Trường Huy cho biết hiện nay, phương pháp duy nhất được công bố có thể phân biệt hai thứ này của Sâm Việt Nam là dùng phương pháp giải trình tự gen. Tuy nhiên, phương pháp này có nhược điểm đắt tiền, thời gian trả kết quả lâu…, trên cơ sở đó, nhóm nghiên cứu đã xác định rõ các chỉ dấu hóa học có khả năng phân biệt sâm Ngọc Linh và sâm Lai Châu hiệu quả bằng phương pháp sắc ký. Phương pháp này tin cậy, nhanh chóng với chi phí hợp lý và có thể kiểm nghiệm hàng loạt mẫu trong thời gian ngắn và có thể áp dụng rộng rãi cho các đối tượng từ dược liệu tươi, khô, dịch chiết bán thành phẩm, các thành phẩm.

Hội thảo lần này đã nhận được 15 câu hỏi của người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã, các cơ quan báo chí. Trên cơ sở thảo luận sôi nổi, hội thảo cũng đã giải đáp đầy đủ, chi tiết các vấn đề phòng trừ bệnh cho cây sâm; phân tích giá trị của cây sâm Ngọc Linh so với các loại sâm khác; biện pháp nâng cao giá trị sâm Ngọc Linh; áp dụng khoa học kỹ thuật trong phát triển sâm.

TS. Hà Thị Loan – Phó Giám đốc Trung tâm phát biểu tại hội thảo. TS. Loan đánh giá hội thảo là cơ hội quý báu để các nhà khoa học các doanh nghiệp và người trồng sâm chia sẻ những kiến thức, kinh nghiệm và vướng mắc trong quá trình trồng, chế biến và thương mại sản phẩm sâm Ngọc Linh. Trung tâm Công nghệ Sinh học rất vinh dự khi được UBND TP.HCM phân công phối hợp với tỉnh Kon Tum tổ chức hội thảo. Trong thời gian tới Trung tâm sẽ đồng hành với các hoạt động về sâm Ngọc Linh của tỉnh, huyện Tu Mơ Rông tham gia nghiên cứu phát triển cây dược liệu quý này.

Tại hội thảo đã diễn ra lễ ký kết hợp tác giữa nhóm nghiên cứu sâm Việt Nam của Trường Đại học Tôn Đức Thắng với Công ty Cổ phần sâm Ngọc Linh Kon Tum để nghiên cứu về sự phát triển hoạt chất trên cây sâm Ngọc Linh qua các chu kỳ phát triển; ký kết hợp tác và hỗ trợ thành lập Viện Nghiên cứu sâm Ngọc Linh - sâm Việt Nam tại TP Hồ Chí Minh giữa Công ty Cổ phần Vingin với nhóm nghiên cứu do GS. TS. Nguyễn Minh

Đức (Trường Đại học Tôn Đức Thắng) và GS. TS. Trần Công Luận (Hiệu trưởng Trường Đại học Tây Đô) làm đại diện. Nhóm nghiên cứu cũng ký kết với UBND huyện Tu Mơ Rông về nghiên cứu và chuyển giao phương pháp kiểm nghiệm phân biệt nhanh sâm Ngọc Linh với các loại sâm khác.