Trung tâm công nghệ sinh học Thành Phố Hồ Chí Minh

Taurine, một chất dinh dưỡng giúp cơ thể tiêu hóa chất béo và dầu, có thể mang lại lợi ích điều trị.

Các nhà khoa học nghiên cứu khả năng phòng vệ tự nhiên của cơ thể chống lại sự  xâm nhiễm do vi khuẩn đã xác định được một chất dinh dưỡng – taurine – giúp ruột nhớ lại các đợt nhiễm trùng trước đó và tiêu diệt các vi khuẩn xâm nhập, ví dụ như Klebsiella pneumoniae (Kpn). Phát hiện này mới được công bố trên tạp chí Cell bởi các nhà khoa học từ 5 viện thuộc Viện Sức khoẻ Quốc Gia Hoa Kỳ (NIH - National Institutes of Health) và có thể giúp đỡ cho các nỗ lực tìm kiếm các giải pháp thay thế kháng sinh hiện nay.

Các nhà khoa học biết rằng hệ vi khuẩn nội sinh (microbiota) – gồm hàng ngàn tỉ vi khuẩn có lợi đang chung sống hòa bình bên trong đường ruột của chúng ta – có thể bảo vệ con người khỏi các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây bệnh, nhưng cách thức chúng cung cấp sự bảo vệ này lại ít được biết đến. Các nhà khoa học đang nghiên cứu hệ vi khuẩn này nhằm tìm ra hoặc tăng cường các biện pháp tự nhiên để thay thế thuốc kháng sinh, bởi kháng sinh vừa có hại cho hệ vi khuẩn đường ruột và cũng trở nên ít hiệu quả khi các vi khuẩn gây bệnh phát triển tính kháng thuốc.

Các nhà khoa học quan sát thấy rằng hệ vi khuẩn đường ruột đã từng trải qua đợt nhiễm trước đó với vi khuẩn gây bệnh và được chuyển vào chuột không có hệ vi khuẩn đường ruột (germ-free mice) giúp ngăn chặn sự xâm nhiễm do vi khuẩn Kpn. Họ đã xác định được một nhóm vi khuẩn – Deltaproteobacteria – có liên quan trong cuộc chiến chống lại sự xâm nhiễm này, các phân tích sâu hơn đã giúp họ xác định được taurine là nguyên nhân dẫn đến hoạt tính của Deltaproteobacteria.

Taurine giúp cơ thể tiêu hóa chất béo và dầu. Trong tự nhiên, taurine được tìm thấy trong các acid mật ở trong ruột. Khí độc hydrogen sulfide (H₂S) là sản phẩm phụ của taurine. Các nhà khoa học tin rằng hàm lượng thấp taurine cho phép các tác nhân gây bệnh xâm nhập vào ruột, nhưng ở hàm lượng cao lại sản sinh ra đủ lượng H₂S để ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn. Trong suốt nghiên cứu này, các nhà khoa học đã nhận ra rằng chỉ cần một sự lây nhiễm nhẹ cũng đủ để cung cấp cho hệ vi khuẩn đường ruột sức đề kháng chống lại sự xâm nhiễm trong các lần tiếp theo. Bên cạnh đó, gan và túi mật – nơi tổng hợp và lưu trữ các acid mật có chứa taurine – có thể phát triển khả năng bảo vệ lâu dài chống lại sự nhiễm trùng.

Nghiên cứu này đã phát hiện ra taurine được đưa vào chuột dưới dạng bổ sung trong nước uống cũng cung cấp khả năng ngăn chặn nhiễm trùng cho hệ vi khuẩn đường ruột. Tuy nhiên, khi chuột uống nước chứa bismuth subsalicylate – một loại thuốc không kê đơn phổ biến được sử dụng để điều trị tiêu chảy và khó chịu dạ dày – khả năng bảo vệ chống lại sự nhiễm trùng giảm dần bởi vì bismuth ức chế quá trình sản xuất H₂S.

Các nhà khoa học từ Viện Nghiên cứu Bệnh Dị ứng và Truyền nhiễm Quốc gia (National Institute of Allergy and Infectious Diseases) thuộc Viện Sức khoẻ Quốc Gia Hoa Kỳ dẫn đầu dự án nghiên cứu này, cùng sự phối hợp với các nhà nghiên cứu tại Viện Khoa học Y học Quốc gia (National Institute of General Medical Sciences), Viện nghiên cứu Ung thư Quốc gia (National Cancer Institute), Viện Nghiên cứu Bệnh Tiểu đường, Bệnh Tiêu hóa và Bệnh Thận Quốc gia (National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases) và Viện nghiên cứu Bộ gene người Quốc gia (National Human Genome Research Institute).

Tài liệu tạp chí: A Stacy et al. Infection trains the host for microbiota-enhanced resistance to pathogens. Cell, 2021 DOI: 10.1016/j.cell.2020.12.011

Nguồn: https://www.sciencedaily.com/releases/2021/01/210115135300.htm